Wszystko wskazuje na to, iż niebawem gminy przejmą ciężar realizacji programu „Czyste Powietrze”. Dotychczas cały system finansowania wydłużał się w znaczny sposób przez sposób składania wniosków w wojewódzkich funduszach ochrony środowiska. Dostarczenie dokumentacji było utrudnione, wydłużał się także czas potrzebny na procesowanie wniosków.

Media obiegła w ostatnich tygodniach informacja o liście Komisji Europejskiej, który to został skierowany do polskiego rządu. W dokumencie pojawiły się wnioski o zbyt niskiej skuteczności programu „Czyste Powietrze”. Unijni urzędnicy zwrócili uwagę na potrzebę wprowadzenia rozwiązań usprawniających realizację tego zadania. Przedstawiono również konsekwencje związane z brakiem przyspieszenia działań. Jeśli Polska nie ograniczy zanieczyszczenia powietrza, wówczas może liczyć się ze stratą od 6 do nawet 8 mld euro funduszy unijnych przeznaczonych na eliminację smogu z atmosfery. Jak pokazuje Bank Światowy, Polska zbyt wolno realizuje inwestycje w ramach programu „Czyste Powietrze”. Jako przykład pokazano trzy pierwsze kwartały realizowania zadań niskoemisyjnych. Przyjęto do realizacji zaledwie kilkanaście tysięcy umów, według banku ta ilość powinna wynosić w granicach 400 000 umów.

Gminy na straży realizacji programu?

Pierwsze działania w tej sprawie podjęło Ministerstwo Środowiska, które wzięło pod uwagę realizację zadań związanych z programem w ramach działań prowadzonych przez gminy. To one mają stać się miejscem przyjmowania i rozpatrywania wniosków. Sam proces składania i przyjmowania wniosków ma zostać udoskonalony w celu osiągania lepszych niż dotychczas rezultatów. Do połowy czerwca tego roku w całym kraju złożono niespełna 60 000 wniosków o wsparcie finansowe na sumę ponad 1,4 mld zł. Resort wskazuje na wzrost tempa realizacji, w tym przyjmowania i rozpatrywania wniosków. Według informacji z ministerstwa program „Czyste Powietrze” jest realizowany terminowo, nie ma opóźnień w rozpatrywaniu złożonych wniosków.

Spotkanie z przedstawicielami KE i Banku Światowego

Ministerstwo jeszcze w lipcu tego roku ma spotkać się z przedstawicielami Banku Światowego i Komisji Europejskiej. Głównym celem wydarzenia będzie prezentacja zmian w programie „Czyste Powietrze”. Modyfikacje w tym zakresie są potrzebne i mają umożliwić jeszcze szybszą realizację dla programu, który będzie realizowany do 2029 r. Całkowity budżet przeznaczony na to zadanie to 103 mld zł. Przewidziano również system dotacji na poziomie ponad 63 mld zł oraz pożyczek na ponad 39 mld zł. Realizacja zadań zgodnie z planem ma według ministerialnych obliczeń umożliwić wykonanie termomodernizacji dla ponad 4 mln domów jednorodzinnych.